Światowy Dzień Cukrzycy (ang. World Diabetes Day) – to międzynarodowe święto, obchodzone corocznie 14 listopada, w rocznicę urodzin odkrywcy insuliny, Fredericka Bantinga, ustanowione przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną (ang. International Diabetes Federation, IDF) w 1991 roku, w 70. rocznicę odkrycia hormonu (1921).
W 2006 roku Federacja rozpoczęła kampanię „Zjednoczeni na Rzecz Cukrzycy”, mającą na celu zwiększenie ogólnej świadomości społeczeństwa na temat cukrzycy. Odpowiadając na apel IDF i jej członków oraz m.in. poparcie organizacji diabetologicznych z całego świata, Zgromadzenie Ogólne ONZ ogłosiło rezolucję na rzecz walki z cukrzycą, ustanawiając dzień 14 listopada Światowym Dniem Cukrzycy Narodów Zjednoczonych.
Uznano za konieczne zwiększenie wysiłków w celu promowania i poprawy ludzkiego zdrowia, a także zapewnienie lepszego dostępu do leczenia i edukacji diabetologicznej.
Symbolem walki z cukrzycą jest błękitne koło obecne we wszystkich kulturach świata. Symbolizuje życie i śmierć, ale przede wszystkim jest znakiem zjednoczenia.
Wspólne wysiłki podejmowane, by podwyższać jakość życia diabetyków, są głównym celem obchodów święta, a także zwrócenie uwagi na problem cukrzycy i edukacja społeczeństwa w zakresie rozpoznawania przyczyn, objawów i sposobów leczenia oraz zapobiegania chorobie, wtedy gdy jest to możliwe.
Mimo że cukrzyca została uznana za chorobę cywilizacyjną, świadomość społeczna dotycząca przebiegu choroby jest niewielka.
CUKRZYCA jest definiowana jako grupa chorób. Charakteryzuje się HIPERGLIKEMIĄ (podwyższonym poziomem cukru we krwi), która może być skutkiem defektu produkcji lub działania insuliny wydzielanej przez trzustkę (dokładniej komórki beta-trzustki).
Hiperglikemia prowadzi m.in. do: uszkodzenia, zaburzenia i niewydolności wielu narządów, a w szczególności oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych. Zbyt późno wykryta i źle kontrolowana cukrzyca powoduje wiele niebezpiecznych powikłań dla organizmu.
OBJAWY CUKRZYCY:
- Podstawowe kryterium: znaczny wzrost stężenie glukozy we krwi.
- Najczęściej : senność, ogólne osłabienie, nieplanowana utrata wagi, zwiększony apetyt, zwiększone pragnienie, zwiększone oddawanie moczu.
- Inne objawy: nudności, zmęczenie, zaburzenia ostrości wzroku, częste infekcje okolic narządów płciowych oraz zapach acetonu wyczuwalny w wydychanym powietrzu.
Cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2, cukrzyca ciążowa, to tylko niektóre ze znanych nam typów cukrzycy. Ponad 90% osób chorujących na cukrzycę, to osoby z cukrzycą typu 2! Z pewnością mała aktywność fizyczna, nieprawidłowe odżywianie, nadwaga i otyłość, to czynniki wpływające na zwiększone ryzyko rozwoju tego typu cukrzycy. Nadwaga utrudnia kontrolę i powoduje gorsze wykorzystanie insuliny przez organizm. Objawy cukrzycy typu 2 narastają powoli, dyskretnie i długo bezobjawowo.
JAKĄ DIETĘ STOSOWAĆ W CUKRZYCY TYPU 2?
Nie ma specjalnej diety cukrzycowej. Należy jednak przestrzegać zasad racjonalnego żywienia. Spożywanie pokarmów zależy od wieku, płci, stanu zdrowia, aktywności fizycznej.
NAJWAŻNIEJSZE ZASADY RACJONALNEGO ŻYWIENIA W CUKRZYCY TYPU 2
- Jedz 5-6 posiłków dziennie.
- Jedz mało, ale często. Nie przejadaj się.
- Posiłki spożywaj o stałych porach i w jednakowych ilościach każdego dnia.
- Pamiętaj o zjedzeniu ostatniego posiłku krótko przed snem (zapobiegniesz w ten sposób spadkowi cukru we krwi podczas snu).
- Zadbaj, aby dieta była bogata w warzywa (2-3 razy dziennie), owoce (1-3 razy dziennie), nabiał (1-3 razy dziennie).
- Klika razy w tygodniu spożywaj ryby i chude mięsa.
- Ogranicz spożycie produktów szkodliwych dla Twojego zdrowia: tłuszczów nasyconych (smalec, tłuszcze zwierzęce), cukru (słodkie przekąski, dosładzanie, produkty z mąki pszennej), alkoholu, soli.
- Pij wodę mineralną, herbatę lub kawę bez cukru- unikaj słodzonych napojów, które są źródłem dodatkowych kalorii.
- Spożywaj produkty o niskim indeksie glikemicznym. Im wyższa wartość GI, tym szybciej i o większą wartość wzrośnie Twój „cukier” we krwi.
PRODUKTY O NISKIM GI (<55): surowe warzywa i owoce, nasiona słonecznika, pieczywo razowe i pełnoziarniste, kasza gryczana, ryż brązowy, makaron pełnoziarnisty, nabiał. Poziom glukozy we krwi po spożyciu tych produktów wzrasta powoli. Zapobiega to wahaniom „cukru” we krwi.
PRODUKTY O WYSOKIM GI (>55): chipsy, słodycze, cukier, pieczywo pszenne, ryż biały, produkty z mąki pszennej, kukurydza prażona, owoce w syropach, piwo. Produkty te powodują duże wahania „cukru” we krwi i nie są zalecane w diecie.
Zespół ds. Promocji Zdrowia
