Krzysztof Kamil Baczyński

(pseudonim JAN BUGAJ ) – ur. 22 I 1921 w Warszawie, zm. 4 VIII 1944; poeta, syn znanego krytyka literackiego STANISŁAWA BACZYŃSKIEGO. Maturę zdał w Gimnazjum im. STEFANA BATOREGO na parę tygodni przed wybuchem II wojny światowej. Należał do sympatyków środowiska młodzieży lewicowej ( organizacja Spartakus działająca na terenie szkół średnich ).

W czasie okupacji niemieckiej związany był z ugrupowaniami młodzieży socjalistycznej, wydającymi podziemne pisma “Płomienie” i “Droga”. Od 1943 r studiował polonistykę na tajnych kompletach Uniwersytetu Warszawskiego. Należał do Harcerskich Grup Szturmowych AK, które stały się zalążkiem batalionu “ZOŚKA”. Ukończył konspiracyjną Szkołę Podchorążych Rezerwy. Przystąpił do powstania warszawskiego, zginął w walce na placu Teatralnym w Pałacu Blanka. W parę tygodni później zginęła w powstaniu żona poety, BARBARA, którą poślubił w 1942.Grób obojga znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w kwaterze batalionu powstańczego AK “Parasol”. Zdążył za życia ogłosić tylko dwa obszerniejsze zbiory: Wiersze wybrane – pod pseud. JAN BUGAJ 1942, i Arkusz poetycki, 1943, wydane w serii miesięcznika “Droga”.

Wiele utworów zachowało się w rękopisach: około 500 wierszy, opowiadania i fragmenty prozą oraz wierszowany dramat. Pierwsze wiersze poety powstały już w czasach nauki gimnazjalnej. Główny wpływ na jego twórczość wywarły przeżycia i doświadczenia lat wojny i okupacji oraz tradycji romantycznej literatury polskiej, zwłaszcza poezja Juliusza Słowackiego i Cypriana Kamila Norwida. Rzeczywistość okupacyjna i tradycyjne dla pisarza polskiego obowiązki obywatelskie kierowały poetę w stronę tematyki patriotycznej i żołnierskiej.

Uznany został za najwybitniejszego twórcę swego wojennego pokolenia. Liczne szkoły i drużyny harcerskie noszą dziś jego imię. Najbardziej znane wiersze to m. in. “SUR LE PONT D’AVIGNON”, “BIAŁA MAGIA”, “PRZYPOWIEŚĆ”, “HISTORIA”, ” POKOLENIE”, “RODZICOM”, “ELEGIA O..” Były przekładane na wiele języków świata. Poeta miał zaledwie 23 lata, gdy zginął.

Jego wiersze, jak i twórczość rówieśników autora ,,Pieśni z pożogi”, zyskały miano ,,apokalipsy spełnionej”, w przeciwieństwie do wierszy poetów katastofistów z lat trzydziestych , którzy tę wojenną apokalipsę ,,przeczuwali”. Po wojnie ukazały się drukiem tomy wierszy wybranych Baczyńskiego.